Zwiedzanie gmachu Ministerstwa Edukacji Narodowej

W dniu 6 listopada 2015r. Towarzystwo Edukacyjno-Sportowe „Solvitur Ambulando” zorganizowało  zwiedzanie gmachu Ministerstwa Edukacji Narodowej. Gospodarzami spotkania byli nasi koledzy, członkowie Towarzystwa, pracujący w Ministerstwie.

Trzydziestoosobowa grupa składająca się z rodzin z dziećmi miała unikalną (poza Nocą Muzeów) okazję przyjrzeć się otoczeniu i wnętrzom tego zabytkowego obiektu.

Zwiedzanie rozpoczęło się od muzeum mieszczącego się w dawnej siedzibie Gestapo przy alei Jana Chrystiana Szucha 25, a obecnie w Mauzoleum Walki i Męczeństwa w Warszawie – filii Muzeum Więzienia Pawiak będącego oddziałem Muzeum Niepodległości.

Uczestnicy mieli okazję obejrzenia krótkiego filmu o budynku w reprezentacyjnej sali konferencyjnej im. Anny Radziwiłł, przejścia po zabytkowych, odrestaurowanych holach i klatkach schodowych, wejścia do pięknie urządzonych, w stylu art deco, gabinetów ministerialnych.

Trzeba przyznać, że naprawdę było co podziwiać. Od kilku lat budynek, za sprawą pracowników Ministerstwa Edukacji Narodowej odzyskuje dawny blask i utracone wprzeszłości elementy wystroju i wyposażenia.

Gmach Ministerstwa Edukacji Narodowej

O stojącym w zacienionej drzewami alei Szucha 25 budynku Ministerstwa Edukacji Narodowej słyszeli w Polsce wszyscy. Przez ponad 80 lat istnienia odegrał ogromną rolę. Dla historyków sztuki jest przykładem wysokiej klasy architektury, reprezentującym rozwinięty w latach międzywojennych kierunek zwany „zmodernizowanym klasycyzmem” lub „klasycyzmem redukcyjnym”. Zaprojektowana przez architekta Zdzisława Mączeńskiego potężna bryła z charakterystyczną kolumnadą od frontu miała symbolizować powagę i stabilność instytucji młodego państwa. Architektura budynku to jednak nie wszystko. W jego wnętrzach odnajdziemy prawdziwe perły polskiej sztuki dekoracyjnej – inspirowanego twórczością ludową stylu, który na międzynarodowej wystawie w Paryżu w 1925 r. wywołał powszechny zachwyt. Nasi artyści wracali stamtąd obsypani nagrodami. Jednemu z nich – Wojciechowi Jastrzębowskiemu – powierzono urządzenie najważniejszych pomieszczeń ministerstwa. Tak powstały przepiękne boazerie i tkaniny na ścianach, eleganckie meble i lampy przypominające pęki kwiatów. Dzieło Jastrzębowskiego, któremu w tworzeniu wystroju i wyposażenia tych wnętrz pomagali również inni artyści, wymieniane jest w każdym podręczniku historii sztuki. To zrealizowane w alei Szucha 25 połączenie architektury uproszczonego klasycyzmu z elementami polskiej odmiany art deco stało się wzorem dla innych reprezentacyjnych budynków II Rzeczpospolitej. Tutaj narodził się „styl oficjalny” międzywojennej Polski.

Dla historyków, zwłaszcza badaczy dziejów II wojny światowej i losów państw okupowanych przez III Rzeszę, gmach Ministerstwa Edukacji Narodowej jest przede wszystkim dawną siedzibą niemieckiej tajnej policji – Gestapo. W podziemiach budynku do dziś przetrwały pomieszczenia służące wtedy za areszt śledczy, z którego wyprowadzano więźniów na brutalne przesłuchania w pokojach na wyższych kondygnacjach. O rozgrywających się tu scenach kaźni wiedziała już okupowana Warszawa. Po wojnie dzięki artykułom, książkom i filmom dramatyczne wydarzenia z alei Szucha zajęły ważne miejsce w zbiorowej pamięci Polaków.

Nie można przy tym zapominać, że budynek w alei Szucha 25 powstał dla jednej z najważniejszych instytucji Państwa Polskiego. Przed wojną było to Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego – resort odpowiedzialny za relacje z kościołami i związkami wyznaniowymi, szeroko pojętą edukację – od przedszkoli do wyższych uczelni, archiwa państwowe oraz kulturę i sztukę (w 1922 r. przejęło rolę zlikwidowanego Ministerstwa Sztuki i Kultury). Sam gmach od ponad 80 lat mieści de facto tę samą instytucję. Przez ten czas nie tylko nie zmienił przeznaczenia, ale też zachował bryłę i wnętrza w niemal takim samym stanie jaki pozostawili jego twórcy – architekt Zdzisław Mączeński i plastyk Wojciech Jastrzębowski. W warunkach Warszawy to prawdziwy fenomen.

Historia gmachu przy al. J.Ch.Szucha 25

Galeria zdjęć